Το έργο

Η γενετική κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας: Μεταφέροντας ψηφιακά τη βιοϊστορία στα μουσεία

Αντικείμενο του έργου είναι η παραγωγή και ανάλυση 50 γονιδιωμάτων ανθρώπων, που έζησαν στην Ελλάδα από τη μεσολιθική έως τη βυζαντινή περίοδο, η δημιουργία «ατομικών βιογραφιών», βασισμένων στον γενετικό φαινότυπο και τη μακροσκοπική μελέτη των ατόμων, και η μεταφορά αυτών των ανακατασκευών σε υφιστάμενες ή νέες εκθέσεις μουσείων και χώρων πολιτισμού. Το ερευνητικό πρόγραμμα αποσκοπεί τεκμηριώνοντας και ψηφιοποιώντας να διαφυλάξει πολύτιμα δεδομένα πολιτισμικής και βιολογικής κληρονομιάς, διαχέοντας τα παράλληλα στο ευρύ κοινό.

Στόχοι του έργου

1

Η εφαρμογή αναλυτικών και απεικονιστικών τεχνολογιών αιχμής για την ανασύσταση της διατροφής, της γενετικής ιστορίας, και της καθημερινής ζωής των ανθρώπων που έζησαν στον ελλαδικό χώρο από την Μεσολιθική έως την Βυζαντινή εποχή.

3

Η ερμηνεία των ερευνητικών δεδομένων και του ιστορικο-αρχαιολογικού πλαισίου για την αφήγηση της ιστορίας πραγματικών ανθρώπων που έζησαν στο παρελθόν, ενισχύοντας την κατανόηση και την ευαισθητοποίηση για την πολιτιστική και τη βιολογική μας κληρονομιά.

2

Η σύμπραξη θετικών και θεωρητικών επιστημoνικών πεδίων όπως η παλαιογενετική, η ανθρωπολογία και η μουσειολογία με απώτερο σκοπό την παραγωγή, την ανάλυση και την παρουσίαση πρωτοποριακών ερευνητικών αποτελεσμάτων.

4

Η συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα με σκοπό την προώθηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε ελκυστική, ενημερωτική και προσβάσιμη μορφή, στο ευρύ κοινό και σε φορείς του πολιτισμού και του τουρισμού.

Έρευνα και διεπιστημονικότητα

Τα οστά είναι ένα μοναδικό τεκμήριο για την ζωή
των ανθρώπων στην αρχαιότητα. Η ανασκαφή, η φύλαξη και η μελέτη τους, ορίζονται από επιστημονικές αρχές και κανόνες δεοντολογίας. Οι αναλύσεις γίνονται σε εξειδικευμένα εργαστήρια και όπως σε κάθε επιστήμη, εφαρμόζονται συγκεκριμένα ερευνητικά πρωτόκολλα.

Η σύνθεση μιας οστεοβιογραφίας, είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας πολλών επιστημόνων από διαφορετικά ερευνητικά πεδία. Ανθρωπολόγοι, αρχαιολόγοι και γενετιστές μελετούν και αναλύουν τα δεδομένα, ενώ μουσειολόγοι, συντηρητές, γραφίστες και αρχιτέκτονες φροντίζουν για την ανασύνθεση και ανάδειξη των αρχαίων βιογραφιών.

Συνεργαζόμενοι φορείς

Το Εργαστήριο Φυσικής Ανθρωπολογίας του ΔΠΘ ιδρύθηκε το 1993. Αξιοποιώντας τεχνολογίες αιχμής, έχει ως στόχο τη μελέτη της συνεξέλιξης του πολιτισμού και της βιολογίας και την ανασύνθεση της βιοϊστορίας αρχαιολογικών και σύγχρονων πληθυσμών.

Η ομάδα Παλαιογενετικής του Πανεπιστημίου του Mainz μελετά τη γενετική ιστορία του πληθυσμού των ανθρώπων και των οικόσιτων ζώων. Έχει ως στόχο την ανασύνθεση των γενετικών, εξελικτικών και δημογραφικών διαδικασιών που μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα την (προ) ιστορία του είδους μας.

Η TETRAGON πρωταγωνιστεί τις τελευταίες δεκαετίες στους τομείς της εκθεσιακής αρχιτεκτονικής, του design, του πολιτισμού, του τουρισμού και της δημιουργικής βιομηχανίας. Η δυναμική της πορεία αντανακλάται στα πολυάριθμα έργα που με επιτυχία έχει υλοποιήσει σε ολόκληρη την Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Το Reiss-Engelhorn-Museen Mannheim – ή εν συντομία rem – είναι ένας εξαιρετικός εκθεσιακός χώρος και ένα σημαντικό ερευνητικό κέντρο στη Γερμανία. Με συνολικό εκθεσιακό χώρο 15.000 τ.μ. και περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια αντικείμενα, τα μουσεία Reiss-Engelhorn αποτελούν το μεγαλύτερο μουσειακό συγκρότημα στη νότια Γερμανία υπό δημοτική χορηγία. Εκτός από την έρευνα, π.χ. με το Κέντρο Αρχαιομετρίας Curt-Engelhorn, το έργο του μουσείου επικεντρώνεται στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας σε εκθέσεις που προσελκύουν την προσοχή του κοινού.

Το έργο BioΜuse με κωδικό ΓΓΕΤ Τ2ΔΓΕ-0195 υλοποιείται στο πλαίσιο της πράξης «Διμερής Ε&Τ Συνεργασία Ελλάδας – Γερμανίας 2017» της δράσης εθνικής εμβέλειας «Διμερείς, Πολυμερείς και Περιφερειακές Ε&Τ Συνεργασίες» με συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

This work was co-funded by the European Union and the General Secretariat of Research and Technology, Ministry Of Education, Research Religious Affairs under the project BioMuse Τ2ΔΓΕ-0195 of the Bilateral R&T Cooperation Program Greece – Germany 2017. This support is gratefully acknowledged.