Trepanations in the ancient Greek colony of Akanthos. Skull surgery in the light of Hippocratic medicine
Μέλη της ερευνητικής ομάδας BioMuse, εκπόνησαν μελέτη που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Paleopathology. Η εργασία παρουσιάζει επτά νέες περιπτώσεις τρυπανισμού σε τέσσερα κρανία (5ος-1ος αι. π.Χ.) από την αρχαία πόλη της Ακάνθου και αντιπαραβάλει τα παλαιοπαθολογικά ευρήματα με την περιγραφή της επέμβασης στα ιπποκρατικά κείμενα. Μέσα από την μετα-ανάλυση των τρυπανισμών που έχουν δημοσιευτεί μέχρι τώρα στον ελλαδικό χώρο, εξετάζεται επίσης η χωροχρονική κατανομή, τα αίτια, οι τεχνικές, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά καθώς και το ποσοστό επιβίωσης.
Η μελέτη έδειξε ότι στις δύο από τις τέσσερις περιπτώσεις της Ακάνθου, οι οποίες εμφανίζουν σαφείς ενδείξεις ίασης, ο τρυπανισμός έγινε για την αντιμετώπιση κρανιακών τραυμάτων. Στις υπόλοιπες, η επιβίωση διήρκεσε για μικρό χρονικό διάστημα. Σε τρία κρανία η ανάτρηση έγινε με οστεοτρύπανο, ενώ σε ένα χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της απόξεσης. Οι τρυπανισμοί της Ακάνθου, με ομοιότητες και αποκλίσεις σε σχέση με τις συστάσεις των ιπποκρατικών κειμένων, καταδεικνύουν την ετοιμότητα και την επάρκεια του αρχαίου χειρούργου.
Στην Ελλάδα ο τρυπανισμός εντοπίζεται ήδη από το 2.000 π.Χ. Στη πλειοψηφία των περιπτώσεων εφαρμόζονταν σε άντρες, κυρίως για την αντιμετώπιση κρανιακών τραυμάτων. Το ποσοστό επιβίωσης υπολογίζεται σε 63%, ενώ η απόξεση ήταν η πιο συχνή και αποτελεσματική μέθοδος. Τα ιπποκρατικά κείμενα, τα οποία αποτελούν την πρώτη γραπτή μαρτυρία της επέμβασης, αντικατοπτρίζουν τη μακρά ιατρική παράδοση και κωδικοποιούν την προϋπάρχουσα γνώση.
The genomic history of the Aegean Palatial Civilizations
Μέλη της ομάδας BioMuse συντόνισαν την επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό CELL. Η εργασία πραγματεύεται τη δημογραφική ιστορία των εμβληματικών πολιτισμών της Εποχής του Χαλκού στο Αιγαίο δηλ. του Κυκλαδικού, του Μινωικού και του Ελλαδικού χρησιμοποιώντας μεθόδους πληθυσμιακής γενετικής.
Η ανάλυση των αρχαίων γονιδιωμάτων έδειξε ότι οι πληθυσμοί του Αιγαίου ήταν γενετικά όμοιοι παρά τον πολιτιστικό τους διαχωρισμό (Κυκλαδίτικο, Μινωικό, Ελλαδικό) ιδιαίτερα κατά την πρώιμη Εποχή του Χαλκού (5,300-4,000 χρόνια πριν) και είχαν γενετική συνέχεια με τους προγενέστερους Νεολιθικούς πληθυσμούς. Επηρεάστηκαν όμως και από μια σχετικά μικρής κλίμακας μετανάστευση από τα ανατολικά του Αιγαίου η οποία συμπίπτει με πολιτιστικές καινοτομίες που εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου στο Αιγαίο και επιβεβαιώνει προηγούμενες αρχαιολογικές θεωρίες.
Η ίδια μελέτη καταδεικνύει ότι οι πληθυσμοί της Μέσης Εποχής του Χαλκού (4,600-4,000 χρόνια πριν) διαφέρουν από τους προγόνους τους, επιδεικνύοντας ~ 50% γενετική ομοιότητα με πληθυσμούς από περιοχές βόρεια και ανατολικά της Μαύρης και της Κασπίας Θάλασσας. Η μετανάστευση από την περιοχή των Στεπών της Ευρασίας που παρατηρείται στην κεντρική Ευρώπη επεκτείνεται γεωγραφικά και έχει επηρεάσει τους πληθυσμούς του Αιγαίου. Οι μετακινήσεις που συντελέστηκαν κατά τη Μέση Εποχή του Χαλκού συνέβαλαν στη διαμόρφωση του γονιδιώματος των σύγχρονων Ελλήνων. Οι σημερινοί Έλληνες μοιράζονται το 90% της καταγωγής τους με τους πληθυσμούς που ζούσαν στην Βόρεια Ελλάδα πριν απ